- خرم بهار (دخترانه)
آنکه چون بهار خرم و با طراوت است، نام دختر فتحعلی شاه قاجار
معنی خرم بهار - جستجوی لغت در جدول جو
- خرم بهار (خُرْ رَ بَ)
بهار سرسبز. بهارباطراوت. کنایه از طراوت و سرسبزی است:
بیاراست بزمی چو خرم بهار
ز بس شادمانی گو نامدار.
فردوسی.
چو دستان که پروردگار من است
تهمتن که خرم بهار من است.
فردوسی.
بیاراست او را چو خرم بهار
فرستاد در شب بر شهریار.
فردوسی.
ز روی او که بد خرم بهاری
شد آن آتشکده چون لاله زاری.
نظامی
بیاراست بزمی چو خرم بهار
ز بس شادمانی گو نامدار.
فردوسی.
چو دستان که پروردگار من است
تهمتن که خرم بهار من است.
فردوسی.
بیاراست او را چو خرم بهار
فرستاد در شب بر شهریار.
فردوسی.
ز روی او که بد خرم بهاری
شد آن آتشکده چون لاله زاری.
نظامی
- خرم بهار (خُرْ رَ بَ)
نام محلی بوده است. (ناظم الاطباء) :
نهادندسر سوی خرم بهار
سپهدار و آن لشکر نامدار.
فردوسی.
رسیدم ببلخ و بخرم بهار
همان شادمان بودم از روزگار.
فردوسی
نهادندسر سوی خرم بهار
سپهدار و آن لشکر نامدار.
فردوسی.
رسیدم ببلخ و بخرم بهار
همان شادمان بودم از روزگار.
فردوسی
- خرم بهار
بهار سرسبز، بهار با طراوات
پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما
(خُرْ رَ نِ / نَ)
لغت نامه دهخدا
آسوده دل. مشعوف. خوشدل. (از ناظم الاطباء) :
هنر گیرد این شاه خرم نهان
زفرمان او شاد گردد جهان.
فردوسی.
خردمند و دانا و خرم نهان
تنش زین جهانست و دل زآن جهان.
فردوسی.
سوی مرز ایران نهادند روی
دو خرم نهان شاد و آرام جوی.
فردوسی.
یکی گفت کای شاه خرم نهان
سخن راندی چند پیش مهان.
فردوسی
هنر گیرد این شاه خرم نهان
زفرمان او شاد گردد جهان.
فردوسی.
خردمند و دانا و خرم نهان
تنش زین جهانست و دل زآن جهان.
فردوسی.
سوی مرز ایران نهادند روی
دو خرم نهان شاد و آرام جوی.
فردوسی.
یکی گفت کای شاه خرم نهان
سخن راندی چند پیش مهان.
فردوسی
(خُرْ رَ نِ / نَ)
لغت نامه دهخدا
خرم وضع. خرم اساس:
بدان شهر بی چیز خرم نهاد
یکی مرد بد نام او هفتواد.
فردوسی.
، صاحب روح شاد. دارای سرور قلبی. خوشدل
بدان شهر بی چیز خرم نهاد
یکی مرد بد نام او هفتواد.
فردوسی.
، صاحب روح شاد. دارای سرور قلبی. خوشدل
(خُرْ رَ بِ هَِ)
لغت نامه دهخدا
بهشت خرم. بهشتی که خرم است. مقصود بهشت معهود است:
اگر زو شناسی همه خوب و زشت
بیابی بپاداش خرم بهشت.
فردوسی.
بکوشش بجوییم خرم بهشت
خنک آنکه جز تخم نیکی نکشت.
فردوسی.
بشادی یکی نامه پاسخ نوشت
چوروشن بهار و چو خرم بهشت.
فردوسی.
بیاراست ایوان چو خرم بهشت
می و مشک و عنبر بهم درسرشت.
فردوسی.
رسانند ما را بخرم بهشت
رهانند از دوزخ تنگ و زشت.
نظامی
اگر زو شناسی همه خوب و زشت
بیابی بپاداش خرم بهشت.
فردوسی.
بکوشش بجوییم خرم بهشت
خنک آنکه جز تخم نیکی نکشت.
فردوسی.
بشادی یکی نامه پاسخ نوشت
چوروشن بهار و چو خرم بهشت.
فردوسی.
بیاراست ایوان چو خرم بهشت
می و مشک و عنبر بهم درسرشت.
فردوسی.
رسانند ما را بخرم بهشت
رهانند از دوزخ تنگ و زشت.
نظامی
(تُ مِ بَ)
لغت نامه دهخدا
در بیت ذیل مراد برج حمل است:
چرا کواکب را اول از زحل گفتند
بطبع آتش از بهر چیست تخم بهار.
در جامعالحکمتین آرد:... اما جواب آنچه همی گوید که چرا تخم بهار بطبع آتش است آنست که گوییم: غرضش آنست از این سؤال که همی پرسد که چرا برج حمل که از برجهای بهاریست، آتشی است و ما گوئیم: از دوازده برج که جملگی فلک بدان منقسم است سه برج آتشی است و سه برج خاکی... آتشی حمل و اسد و قوس است... و چو آفتاب که سلطانی بر افلاک طبایع مر او راست به برج حمل آید نباتها همی به جنبش افتد... دانستیم که این برج را کز آفتاب این فعل همی اندرو تازه شود طبعی آتشی است. (از جامعالحکمتین ناصرخسرو صص 271 -273)
چرا کواکب را اول از زحل گفتند
بطبع آتش از بهر چیست تخم بهار.
در جامعالحکمتین آرد:... اما جواب آنچه همی گوید که چرا تخم بهار بطبع آتش است آنست که گوییم: غرضش آنست از این سؤال که همی پرسد که چرا برج حمل که از برجهای بهاریست، آتشی است و ما گوئیم: از دوازده برج که جملگی فلک بدان منقسم است سه برج آتشی است و سه برج خاکی... آتشی حمل و اسد و قوس است... و چو آفتاب که سلطانی بر افلاک طبایع مر او راست به برج حمل آید نباتها همی به جنبش افتد... دانستیم که این برج را کز آفتاب این فعل همی اندرو تازه شود طبعی آتشی است. (از جامعالحکمتین ناصرخسرو صص 271 -273)
(خُرْ رَ)
لغت نامه دهخدا
دهی است از دهستان جرۀ بخش مرکزی شهرستان کازرون، واقع در 63هزارگزی جنوب خاوری کازرون کنار راه فرعی کازرون به فراشبند. این ده در جلگه قرار دارد و گرمسیر است. آب آن از رود خانه جره و محصول آن غلات و برنج و کنجد و ماش و مرکبات و شغل اهالی زراعت می باشد. (از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 3)
(خُرْ رَ)
لغت نامه دهخدا
پرده دار. حاجب. در اطراف شاه (بزمان ساسانیان) درباریانی بودند دارای القاب و مناصب عالیه از قبیل دربذ یا رئیس دربار، تگربذ که منصب او شبیه گراندمتر دربار بود، شخص دیگری اندیمان کاران سردار (یا سالار) یعنی حاجب بزرگ و رئیس تشریفات لقب داشت، و پرده دار را خرم باش میگفتند. (ایران در زمان ساسانیان کریستن سن چ 2 ص 417)
(دِ تَ / تِ)
لغت نامه دهخدا
درم بارنده. بارندۀ درم. درم ریز، کنایه از بسیاربخشش و سخی:
در بزم درم باری و دینارفشانیست
در رزم مبارزشکر و شیرشکاریست.
فرخی.
- ابر درم بار، ابر که باران آن درم بود.
- ، بسیار سخی، بسیار بخشنده:
میر همه میران، پسر خسرو ایران
بواحمدبن محمود آن ابر درم بار.
فرخی
در بزم درم باری و دینارفشانیست
در رزم مبارزشکر و شیرشکاریست.
فرخی.
- ابر درم بار، ابر که باران آن درم بود.
- ، بسیار سخی، بسیار بخشنده:
میر همه میران، پسر خسرو ایران
بواحمدبن محمود آن ابر درم بار.
فرخی
خشم آمیز، قهرآلود، قهرآمیز
متضاد: مهرآمیز
متضاد: مهرآمیز
هزینه ی ضیافت عروسی و جشن مربوط به آن که داماد را پرداخت